COLLECTING STORIES, TELLING HISTORIES
έκθεση αφιερωμένη στις ιστορίες των ανθρώπων της Πάρου
Επιμέλεια: Κατερίνα Κωνσταντίνου, Νατάσα Μπιζά
«Το παρελθόν πάντα ξεγλιστράει από το χέρι μας. Μας αφήνει μόνο διάσπαρτα πράγματα. Ο σύνδεσμος που τα ένωνε, μας διαφεύγει. Η φαντασία μόνο συμπληρώνει τα κενά.» Στο Poetics of Music in the Form of Six Lessons, Igor Stravinski, 1942
Η έκθεση Collecting Stories, Telling Histories εξετάζει τους τρόπους με τους οποίους η τοπική κοινότητα της Πάρου έχει επιλέξει να καταγράψει το παρελθόν της και να εξιστορήσει τον εαυτό της. Συνόψεις της τοπικής ιστορίας, αρχεία, συλλογές αντικειμένων και φωτογραφιών, μουσεία, βιογραφίες εξεχουσών προσωπικοτήτων και οι κατοικίες τους· όλα στοιχεία του παρελθόντος που συγκροτούν την ιστορία του τόπου και ρυθμίζουν τη σχέση της κοινότητας με το παρελθόν. Όμως, πόσο αποσπασματική είναι η γνώση μας για το παρελθόν; Ποιες είναι οι ιστορίες που δεν είπαμε; Έχουν όλοι λόγο στο πως γράφεται η ιστορία;
Η ιστορία παραδοσιακά πλέκεται γύρω από εμφανή στοιχεία και απτά αντικείμενα (φωτογραφίες, αρχειακά τεκμήρια, μνημεία, πίνακες ζωγραφικής, χαρακτικά, κάθε λογής αντικείμενα κ.α.). Ό,τι δεν μπορούμε να δούμε ή να αγγίξουμε βρίσκει το δρόμο προς την ιστορία μέσω της καταγραφής προφορικών μαρτυριών. Η υλικότητα και η προφορικότητα αποτελούν τους δύο πυλώνες της έκθεσης του 2ου Φεστιβάλ Πάρου Collecting Stories, Telling Histories, η οποία αποπειράται μια ιχνηλάτηση του παρελθόντος μέσα από τα λόγια των ανθρώπων που το έζησαν, μέσα από τις μνήμες που μεταφέρονται από γενιά σε γενιά, μέσα από τα παραμύθια, τους θρύλους και τους μύθους, μέσα από τις αναμνήσεις που εγγράφονται στα αντικείμενα που φυλάχθηκαν για την ίδρυση ενός μουσείου από την ίδια την κοινότητα.
Ανάμεσα στις ιστορίες, τις αφηγήσεις, τις φωτογραφίες και τα αντικείμενα πέντε σύγχρονοι καλλιτέχνες σχολιάζουν κριτικά το έργο της ιστορίας, ενώ οι ίδιοι εμπλέκονται ενεργά στην καταγραφή της. Ένα προσωπικό ημερολόγιο γίνεται η αφετηρία της Ράνιας Μπέλλου για την εικαστική διατύπωση μιας ιστορίας που αφορά πολλούς πέραν από τον συγγραφέα του ημερολογίου Π. Στάη. Οι προσωπικές επιθυμίες, τα όνειρα και οι έρωτες διαπλέκονται με τη συλλογική μνήμη της Μικρασιατικής καταστροφής και την αίσθηση της μεταπολεμικής Αθήνας. Μέσα από μόλις δύο ώρες κινηματογράφησης ο Παναγιώτης Καλκαβούρας πλέκει τις μικρές του βίντεο-ιστορίες, αποτυπώνοντας καθημερινές στιγμές του πραγματικού κόσμου του νησιού. Μεταξύ αρχείου και εικαστικού έργου, η δουλειά του διεθνούς φήμης φωτογράφου Platon ανασύρεται από την αποθήκη του παιδικού φίλου του Ευθύμη Κυδωνιέως στην Παροικιά για να παρεισφρήσει ανάμεσα στα τεκμήρια της έκθεσης. Οι άνθρωποι που ο Platon αποτύπωσε δεξιοτεχνικά με το φακό του τη δεκαετία του 1990 στην Πάρο στην σειρά Coming Home: Greece είναι κατά τυχαίο τρόπο τα υποκείμενα των ιστοριών της έκθεσης. Η Κυριακή Γονή στρέφει το ενδιαφέρον στο μέλλον. Το aegeandataheaven.com είναι ένα αυτοδιαχειριζόμενο δίκτυο δεδομένων, το οποίο μας υπενθυμίζει ότι το παρελθόν αποτελεί πάντα αντικείμενο του εκάστοτε παρόντος και αφορά πολύ περισσότερο το μέλλον. Η Μαρία Τζανάκου μεταχειρίζεται το λόγο -το επίκεντρο αυτής της έκθεσης- αποσπώντας λέξεις που συμπυκνώνουν συλλογικές αναμνήσεις του παρελθόντος.
Η ιστορία παραδοσιακά πλέκεται γύρω από εμφανή στοιχεία και απτά αντικείμενα (φωτογραφίες, αρχειακά τεκμήρια, μνημεία, πίνακες ζωγραφικής, χαρακτικά, κάθε λογής αντικείμενα κ.α.). Ό,τι δεν μπορούμε να δούμε ή να αγγίξουμε βρίσκει το δρόμο προς την ιστορία μέσω της καταγραφής προφορικών μαρτυριών. Η υλικότητα και η προφορικότητα αποτελούν τους δύο πυλώνες της έκθεσης του 2ου Φεστιβάλ Πάρου Collecting Stories, Telling Histories, η οποία αποπειράται μια ιχνηλάτηση του παρελθόντος μέσα από τα λόγια των ανθρώπων που το έζησαν, μέσα από τις μνήμες που μεταφέρονται από γενιά σε γενιά, μέσα από τα παραμύθια, τους θρύλους και τους μύθους, μέσα από τις αναμνήσεις που εγγράφονται στα αντικείμενα που φυλάχθηκαν για την ίδρυση ενός μουσείου από την ίδια την κοινότητα.
Ανάμεσα στις ιστορίες, τις αφηγήσεις, τις φωτογραφίες και τα αντικείμενα πέντε σύγχρονοι καλλιτέχνες σχολιάζουν κριτικά το έργο της ιστορίας, ενώ οι ίδιοι εμπλέκονται ενεργά στην καταγραφή της. Ένα προσωπικό ημερολόγιο γίνεται η αφετηρία της Ράνιας Μπέλλου για την εικαστική διατύπωση μιας ιστορίας που αφορά πολλούς πέραν από τον συγγραφέα του ημερολογίου Π. Στάη. Οι προσωπικές επιθυμίες, τα όνειρα και οι έρωτες διαπλέκονται με τη συλλογική μνήμη της Μικρασιατικής καταστροφής και την αίσθηση της μεταπολεμικής Αθήνας. Μέσα από μόλις δύο ώρες κινηματογράφησης ο Παναγιώτης Καλκαβούρας πλέκει τις μικρές του βίντεο-ιστορίες, αποτυπώνοντας καθημερινές στιγμές του πραγματικού κόσμου του νησιού. Μεταξύ αρχείου και εικαστικού έργου, η δουλειά του διεθνούς φήμης φωτογράφου Platon ανασύρεται από την αποθήκη του παιδικού φίλου του Ευθύμη Κυδωνιέως στην Παροικιά για να παρεισφρήσει ανάμεσα στα τεκμήρια της έκθεσης. Οι άνθρωποι που ο Platon αποτύπωσε δεξιοτεχνικά με το φακό του τη δεκαετία του 1990 στην Πάρο στην σειρά Coming Home: Greece είναι κατά τυχαίο τρόπο τα υποκείμενα των ιστοριών της έκθεσης. Η Κυριακή Γονή στρέφει το ενδιαφέρον στο μέλλον. Το aegeandataheaven.com είναι ένα αυτοδιαχειριζόμενο δίκτυο δεδομένων, το οποίο μας υπενθυμίζει ότι το παρελθόν αποτελεί πάντα αντικείμενο του εκάστοτε παρόντος και αφορά πολύ περισσότερο το μέλλον. Η Μαρία Τζανάκου μεταχειρίζεται το λόγο -το επίκεντρο αυτής της έκθεσης- αποσπώντας λέξεις που συμπυκνώνουν συλλογικές αναμνήσεις του παρελθόντος.
Ι. Κουτιά αναμνήσεων | Δημοτικό Κτήριο Τεχνών «Δημητρακόπουλου»
Ό,τι μπορεί να φανταστεί ανθρώπου νους βρίσκει κανείς σε αυτές τις μικρές ιδιωτικές συλλογές. Ετερόκλητα αντικείμενα; Όχι, όλα αυτά τα μικρά πράγματα αφηγούνται τη ζωή του συλλέκτη ή της συλλέκτριάς τους, ή έστω μια περίοδο της ζωής τους. Είναι όλα αντικείμενα που θυμίζουν κάτι ―πρωτίστως στον άνθρωπο που τα φύλαξε. Αυτό το μέρος της έκθεσης Collecting Stories, Telling Histories βασίστηκε στην καταγραφή των αντικειμένων της «Λαογραφικής Συλλογής» του Δήμου Πάρου, η οποία συγκροτήθηκε με σκοπό την ίδρυση ενός μουσείου. H «Λαογραφική Συλλογή» διαφυλάσσει τα πράγματα που διάλεξε μια κοινότητα για να θυμάται τη ζωή της, για να θυμάται τον εαυτό της, για να θυμάται το παρελθόν της και να σχεδιάζει το μέλλον της. Λειτουργεί δηλαδή σαν ένα μεγάλο κουτί μνήμης όπου όλοι συμβάλλουμε με ό,τι κρίνουμε σημαντικό να διατηρηθεί για να μας θυμίζει μια ιστορία ή πολλές. |
ΙΙ. H πολυτέλεια της ιστορίας | Gallery Apothiki Από τι άραγε φτιάχνεται η ιστορία; Από σημαντικά γεγονότα και σημαντικούς ανθρώπους ή μήπως από μικρότερες ιστορίες; Χωράει άραγε όλο το παρελθόν στην ιστορία; Το δεύτερο μέρος της έκθεσης Collecting Stories, Telling Histories, εξετάζει κριτικά την έννοια της ιστορίας μέσα από μια σειρά διαφορετικών προσεγγίσεων του παρελθόντος της Πάρου. |
ΙΙΙ. «Φ» | Holland Tunnel Gallery
Το τρίτο μέρος της έκθεσης του φετινού Φεστιβάλ Πάρου δοκιμάζει να ξετυλίξει τη ζωή της Φεβρωνίας από την Πάρο στην Αίγυπτο και ξανά πίσω στην Πάρο. Η ζωή της Φεβρωνίας γίνεται το όχημα για να ιχνηλατήσουμε το περίγραμμα της ιστορίας του 20ου αιώνα. Με αφετηρία την διήγηση του γιου της Μιχάλη Κυριαζάνου, γεννημένου στις 24 Ιουνίου του 1918, τις συζητήσεις με απογόνους της, τις φωτογραφίες αλλά και τα αντικείμενα που η Φεβρωνία κληροδότησε στους αγαπημένους της, η έκθεση προσπαθεί να ανασυνθέσει την προσωπική και οικογενειακή της ιστορία. Αυτή η μικροϊστορία αντιμετωπίζεται σαν μια ψηφίδα του μεγάλου μωσαϊκού της ιστορίας του εικοστού αιώνα. Οι Βαλκανικοί πόλεμοι, η Μικρασιατική Καταστροφή, ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος όλα γίνονται επεισόδια της ζωής της Φεβρωνίας. |